Karraspina arrunt
Karraspina arrunta | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Irudi gehiago | ||||||||||||||||||||||||||||
Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
Klasea | Pezizomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
Ordena | Pezizales | |||||||||||||||||||||||||||
Familia | Morchellaceae | |||||||||||||||||||||||||||
Generoa | Morchella | |||||||||||||||||||||||||||
Espeziea | Morchella esculenta Fr. | |||||||||||||||||||||||||||
Datu orokorrak | ||||||||||||||||||||||||||||
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak | common morel (en) | |||||||||||||||||||||||||||
Basionimoa | Phallus esculentus | |||||||||||||||||||||||||||
Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
|
Karraspina arrunta, seta-erlauski edo tripa-ziza (Morchella esculenta edo Morchella vulgaris) karraspinen familiako onddo bat da. Munduan gehien ezagutzen den perretxikoetako bat da; Euskal Herrian, berriz, beste perretxiko batzuk ospe gehiago dute.[1]
Deskribapena
Espezie honen perretxikoak belaki gris trinko baten itxura du hasieran, eta hazi ondoren, irtenune eta sakonune askoko gainazal irregularra duen belaki horixka baten eitea hartzen du. Txapel horren tamaina 2-7 zentimetrokoa da zabaleran eta 210 zentimetro luzeran.
Hanka luze zuria izan ohi du. Bere luzera 2-9 zentimetro ingurukoa da.
Ekologia
Udaberrian hazten da, askotan ibaiertzetan, lizarren edo zumaren alboan.[2] Beste mota batzuetako basoetan, lorategietan eta, zenbaitetan, erre berri diren tokietan ere agertzen da.
Erabilerak
Perretxiko hau jangarria da, ongi egosten bada. Gordinik, toxikoa da.
Banaketa eremua
Ipar Amerika, Costa Rica, Ekuador, Peru, Txile, Europa, Errusia, Erdialdeko Asia, Himalaiako eremua, Japonia, Taiwan, Hego Korea, Australia, Zeelanda Berria, Hegoafrika.[3]
Galeria
Erreferentziak
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Morchella esculenta. Fungipedia (Noiz kontsultatua: 2018-04-05).
- ↑ Morchella esculenta: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
Kanpo estekak
- Morchella esculenta Errotari webgunean
- (Gaztelaniaz) Morchella esculenta Fungipedian
- Datuak: Q1129282
- Multimedia: Morchella esculenta / Q1129282
- Espezieak: Morchella esculenta