Androgeny
od 2019-03 → dodać wiarygodne źródła medyczne w postaci przypisów (informacje medyczne muszą być poparte dowodami naukowymi).
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Androgeny – grupa hormonów płciowych o budowie sterydowej o działaniu maskulinizującym fizjologicznie występujące u mężczyzn, jak i w małych stężeniach u kobiet.
Wytwarzanie w organizmie
U mężczyzn androgeny produkowane są przez:
- komórki Leydiga (śródmiąższowe) znajdujące się w męskich gonadach czyli jądrach
- część siatkowatą i pasmowatą kory nadnerczy
U kobiet androgeny wytwarzane są przez:
- jajniki
- część siatkowatą i pasmowatą kory nadnerczy
Sposób wytwarzania
Pierwotnym materiałem do syntezy androgenów jest cholesterol. Jest on wstępnie syntetyzowany z glukozy i kwasów tłuszczowych lub pobierany z dostarczanych drogą krwi cząsteczek lipoprotein LDL.
Produkcja androgenów pozostaje pod kontrolą hormonu tropowego wytwarzanego przez przedni płat przysadki mózgowej lutropiny (LH, hormon luteinizujący). Między wydzielaniem lutropiny a wydzielaniem androgenów zachodzi ujemne sprzężenie zwrotne. Z kolei wydzielanie lutropiny zależy od wydzielanego przez podwzgórze hormonu uwalniającego GnRH czyli gonadoliberyny.
Podział
Do androgenów wytwarzanych w jądrach należą:
Do androgenów wytwarzanych w jajnikach należą:
- 5α-dihydrotestosteron
Do androgenów wytwarzanych w korze nadnerczy należą[2]:
- dehydroepiandrosteron (DHEA) → androstendion → testosteron[b]
Znaczenie
Fizjologiczne działanie androgenów:
- kształtowanie się męskich narządów płciowych w życiu płodowym
- wykształcanie się wtórnych cech płciowych (budowa ciała, głos, typ owłosienia itp.)
- wpływ na spermatogenezę
- wpływ anaboliczny (zwiększenie masy mięśniowej itp.)
Nadmiar androgenów u kobiet powoduje szereg zaburzeń, między innymi wykształcanie się męskiej budowy ciała (maskulinizacja), męskiego typu owłosienia (wirylizacja), a także zaburzenia płodności, trądzik, łojotok, łysienie typu męskiego.
Zobacz też
Zobacz hasło androgen w Wikisłowniku |
Uwagi
Przypisy
- ↑ a b Robert KincaidR.K. Murray Robert KincaidR.K., Daryl K.D.K. Granner Daryl K.D.K., Victor W.V.W. Rodwell Victor W.V.W., Biochemia Harpera ilustrowana, wyd. VI uaktualnione, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 542–543, ISBN 978-83-200-3573-5 .
- ↑ a b Robert KincaidR.K. Murray Robert KincaidR.K., Daryl K.D.K. Granner Daryl K.D.K., Victor W.V.W. Rodwell Victor W.V.W., Biochemia Harpera ilustrowana, wyd. VI uaktualnione, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 540, ISBN 978-83-200-3573-5 .
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
- p
- d
- e
Hormony podwzgórza |
| ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hormony tropowe przysadki | |||||||||
Hormony tkanek obwodowych |
|
- PWN: 3869329
- Britannica: science/androgen
- Universalis: androgenes
- Catalana: 0158604
- DSDE: androgener, androgen