Cerkiew Opieki Najświętszej Maryi Panny w Chotylubiu
A-222 z dnia 12.06.1987[1] | |||||||||||||
Państwo | Polska | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||
Miejscowość | Chotylub | ||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Wezwanie | Opieki Matki Bożej | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Cieszanów | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego | |||||||||||||
50°14′33,0″N 23°14′21,4″E/50,242500 23,239278 | |||||||||||||
|
Cerkiew Opieki Najświętszej Marii Panny w Chotylubiu – drewniana cerkiew greckokatolicka z 1888 znajdująca się w Chotylubiu.
Od 2001 obiekt nieczynny kultowo. Cerkiew została włączona do Podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.
Historia obiektu
Dawna cerkiew greckokatolicka położona jest na nieznacznym wzniesieniu pośrodku wsi, przy drodze z Cieszanowa do Brusna. W 1888 z inicjatywy proboszcza Piotra Gissowskiego istniejącą cerkiew z 1693 rozebrano i na jej miejscu postawiono nową. Po wysiedleniu ludności ukraińskiej cerkiew wykorzystywana była od 1947 jako kościół filialny parafii w Cieszanowie pw. Opieki NMP. Była remontowana na przełomie lat 60. i 70. XX wieku. W 1986 dobudowano do babińca nieproporcjonalnie duży przedsionek. Od czasu zbudowania nowego, murowanego kościoła w 2001 cerkiew stoi zamknięta.
- Widok od strony południowej
- Elewacja wschodnia
- Widok od strony płn.-wschodniej
Architektura i wyposażenie
Świątynia orientowana, trójdzielna, konstrukcji zrębowej. Węgły łączone na rybi ogon z rysiami podpierającymi okap osłaniający zrąb. Ściany nad okapem oszalowane pionowym deskowaniem. Podwalina położona na podmurówce z kamienia łamanego. Centralną, najwyższą część stanowi kwadratowa nawa z ośmioboczną kopułą na tamburze zwieńczoną latarnią. Od wschodu znajduje się węższe, prostokątne prezbiterium z małą zakrystią od północy. Nad prezbiterium mieści się nieco mniejsza kopuła, zwieńczona cebulastym hełmem, nad kopułami kute, żelazne krzyże. Od zachodu do cerkwi przylega kwadratowy babiniec. Dachy, kopuły i okap kryte są blachą. W babińcu i zachodniej części nawy jest chór muzyczny.
Wewnątrz zachowało się wyposażenie z XVII–XIX w., m.in. ikonostas pięciorzędowy z początku XVIII wieku.
- Konstrukcja
- Dzwonnica
- Widok ogólny
Otoczenie
W pobliżu cerkwi znajduje się trójarkadowa dzwonnica parawanowa, zbudowana na pocz. XX w. z kamienia łamanego, otynkowana, remontowana w 1986, obecnie bez dzwonów. W odległości ok. 1 km, na skraju wsi znajduje się dawny cmentarz greckokatolicki z zabytkowymi nagrobkami bruśnieńskimi.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 .
Bibliografia
- Losy cerkwi w Polsce po 1944 roku – praca zbiorowa, wyd. Reg. Ośr. Studiów i Ochr. Środowiska Kulturowego w Rzeszowie, 1997
- P. Wład, M. Wiśniewski: Roztocze Wschodnie, Wyd. Nauk. Turyst. i Eduk., Mielec 2004
- Zabytki architektury i Budownictwa w Polsce, t. 33, Ośrodek Dokumentacji Zabytków, Warszawa 1998
- Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego, KrzysztofK. Zieliński (red.), Rzeszów: Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”, 2015, s. 39, ISBN 978-83-61577-68-3, OCLC 922211420 .
- p
- d
- e