Mokrzycznik
Morfologia (mokrzycznik baldaszkowy) | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | goździkopodobne | ||
Rząd | goździkowce | ||
Rodzina | goździkowate | ||
Rodzaj | mokrzycznik | ||
Nazwa systematyczna | |||
Holosteum L. Sp. Pl. 88. 1753 | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Holosteum umbellatum L.[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
| |||
|
Mokrzycznik (Holosteum L.) – rodzaj roślin z rodziny goździkowatych. Obejmuje cztery gatunki[4]. Rodzaj występuje w Europie (tu tylko jeden gatunek[5] i bez północnej części kontynentu), w północno-zachodniej Afryce oraz w Etiopii, a także w południowo-zachodniej Azji po Pakistan, zachodnie Chiny i Kazachstan[4]. Do flory Polski należy jeden gatunek – mokrzycznik baldaszkowy H. umbellatum[6]. Gatunek ten rośnie też introdukowany w Ameryce Północnej i Południowej oraz w Południowej Afryce[7].
Naukowa nazwa rodzaju utworzona została z greckich słów holos znaczącego „cały” i osteon znaczącego „kość” w nawiązaniu do wątłości i kruchości rośliny[7].
Morfologia
- Pokrój
- Rośliny jednoroczne z cienkim korzeniem palowym, z łodygą prosto wzniesioną lub podnoszącą się, pojedynczą lub rozgałęzioną, na przekroju zaokrągloną[7].
- Liście
- Zebrane w odziomkową rozetę i łodygowe. Rozetowe zwężone są u nasady w ogonek, górne liście są siedzące. Blaszka jest nieco mięsista, jednożyłkowa, w dole pędu łopatkowata do lancetowatej, w górze eliptyczna do jajowatej, na wierzchołku zaostrzona[7].
- Kwiaty
- Zebrane w szczytowy kwiatostan w postaci baldachokształtnej wierzchotki, u nasady z błoniastołuskowatymi przysadkami. Kwiaty osadzone są na szypułkach wzniesionych w czasie kwitnienia i po dojrzeniu owoców, ale zwisających w dół po przekwitnieniu. Kwiaty są obupłciowe, czasem tylko słupkowe (żeńskie). Działek kielicha jest 5, są one wolne, zielone, na brzegu biało obłonione, lancetowate lub jajowate, na końcu zaostrzone i płaskie (bez kapturka). Płatki korony są białe lub zaróżowione, z paznokciem, nieco powcinane na szczycie, ale nie dwudzielne. Pręcików jest 3–5. Zalążnia z trzema szyjkami[7].
- Owoce
- Torebki walcowate lub jajowate, otwierające się sześcioma odginającymi się ząbkami. Zawierają kilkadziesiąt pomarańczowych lub brązowych nasion[7].
Systematyka
- Pozycja systematyczna
Rodzaj z plemienia Alsineae podrodziny Alsinoideae z rodziny goździkowatych Caryophyllaceae[8].
- Wykaz gatunków[4]
- Holosteum klopotovii (Tzvelev) Tzvelev
- Holosteum kobresietorum Rech.f.
- Holosteum marginatum C.A.Mey.
- Holosteum umbellatum L. – mokrzycznik baldaszkowy
Zaliczany tu dawniej Holosteum cordatum L. obecnie klasyfikowany jest jako Drymaria cordata (L.) Willd. ex Schult[9]. Z kolei gatunek Holosteum glutinosum (M.Bieb.) Fisch. & C.A.Mey. jest obecnie klasyfikowany jako H. umbellatum subsp. glutinosum (M.Bieb.) Nyman[10][4].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-12] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
- ↑ a b c d e Holosteum Dill. ex L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-01].
- ↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 443, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 100, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ a b c d e f Richard K. Rabeler, Ronald L. Hartman: Holosteum Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-09-02].
- ↑ Genus Holosteum L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-09-01].
- ↑ GRIN Species Records of Holosteum
- ↑ Flora Europaea