Powiat piltyński

Powiat piltyński

Kreis Pilten

autonomiczna część
1585–1795
Państwo	I Rzeczpospolita
Siedziba	Hazenpot (miejsce sejmiku)
Data powstania	1585
Data likwidacji	1795
Powierzchnia	4558 km²
Położenie na mapie powiat piltyński jako pozostałość uposażenia biskupa kurlandzkiego (kolor pomarańczowy)

Powiat piltyński, inaczej też ziemia piltyńska (łac. Districtus Regii Piltensis, niem. Kreis Pilten) – autonomiczna część unii polsko-litewskiej, w latach 1685-1717 w unii z Księstwem Kurlandii i Semigalii^[1].

Po śmierci Magnusa Inflanckiego posiadane przez niego ziemie, będące uprzednio uposażeniem biskupa kurlandzkiego, zostały przyłączone do unii polsko-litewskiej, jako powiat piltyński, na podstawie traktatu polsko-duńskiego, zawartego 10 kwietnia 1585 r. w Kronborgu^[2].

W efekcie postanowień traktatu kronborskiego z 1585 r. niegrodowe starostwo piltyńskie stanowiło zastaw związany z zapłatą na rzecz Danii za przekazanie powiatu piltyńskiego unii polsko-litewskiej. Od 1623 r. zastaw ten należał do rodziny Maydell(inne języki), której członkom na tej podstawie przysługiwał tytuł starostów piltyńskich^[3].

W wyniku III rozbioru w 1795 r. powiat piltyński wszedł w skład należącej do Rosji guberni kurlandzkiej.

• Tomasz Paluszyński: Czy Rosja uczestniczyła w pierwszym rozbiorze Polski czyli co zaborcy zabrali Polsce w trzech rozbiorach? Nowe określenie obszarów rozbiorowych Polski w kontekście analizy przynależności i tożsamości państwowej Księstw Inflanckiego i Kurlandzkiego, prawnopaństwowego stosunku Polski i Litwy oraz podmiotowości przedrozbiorowej Rzeczpospolitej. Poznań: Wydawnictwo Rys, 2006, s. 57. ISBN 83-60517-08-8.[1]
• Piltyń i powiat piltyński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 145 .
• Hazenpot, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 42 .