Zarodziec
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
zarodziec pasmowy | |
Systematyka | |
Domena | eukarionty |
---|---|
Supergrupa | Sar |
Nadtyp | Alveolata |
Typ | Myzozoa |
Podtyp | apikompleksy |
Gromada | Aconoidasida |
Rząd | krwinkowce |
Rodzina | Plasmodiidae |
Rodzaj | zarodziec |
Nazwa systematyczna | |
Plasmodium |
Zarodziec (Plasmodium) – rodzaj jednokomórkowych pierwotniaków, pasożytów wewnątrzkomórkowych wywołujących malarię u gadów, ptaków i ssaków (w tym ludzi). Wszystkie gatunki są przenoszone przez komary.
Inwazyjna postać zarodźca (sporozoit) rozpoczyna cykl życiowy w śliniankach komara. Gdy komar ugryzie żywiciela zarodźca (np. człowieka), sporozoit przedostaje się do jego układu krwionośnego. Następnie wędruje do wątroby i śledziony, gdzie rozmnaża się bezpłciowo, tworząc kryptozoity, które dostają się do erytrocytów. Tam namnażają się i rosną, aż erytrocyt się rozerwie. Uwolnione w ten sposób merozoity atakują kolejne krwinki. Temu etapowi malarii towarzyszy gorączka i dreszcze. Z części merozoitów tworzą się gametocyty, które po ugryzieniu żywiciela przez komara przedostają się do przewodu pokarmowego tego ostatniego. Tam gametocyty przekształcają się w gamety i następuje rozmnażanie płciowe. Powstałe zygoty przenikają przez ścianę jelita i tworzą sporozoity, które przedostają się do ślinianek komara.
Sześć gatunków atakujących człowieka i wywołujących różne postacie malarii:
- Podrodzaj Laverania
- Plasmodium falciparum (zarodziec sierpowaty)
- Podrodzaj Plasmodium
- Plasmodium vivax (zarodziec ruchliwy)
- Plasmodium ovale (zarodziec owalny), obecnie uważany za obejmujący 2 odrębne gatunki:
- Plasmodium ovale curtisi
- Plasmodium ovale wallikeri
- Plasmodium malariae (zarodziec pasmowy)
- Plasmodium knowlesi (zarodziec małpi(inne języki))[1]
Inne gatunki:
- Plasmodium berghei
- Plasmodium brasilianum
- Plasmodium chabaudi
- Plasmodium cynomolgi
- Plasmodium gallinaceum
- Plasmodium lophurae
Przypisy
- ↑ Kuna A. Gajewski M.: Malaria w: Flisiak R.(red): Choroby zakaźne i pasożytnicze. T IV. Wydawnictwo Czelej 2020.
- PWN: 4000444
- Britannica: science/Plasmodium-protozoan-genus
- SNL: Plasmodium
- GBIF: 8364053
- identyfikator iNaturalist: 199354
- NCBI: 5820
- CoL: 63LY7