Kadıköy'deki çeşmeler listesi
Türkiye'nin İstanbul ilinin Kadıköy ilçesindeki kayda değer çeşmeler şu şekildedir:
Mevcut çeşmeler
Çeşme | Fotoğraf | Mahalle | İnşa tarihi[a] | Koordinatlar | Not | Kaynak |
---|---|---|---|---|---|---|
II. Mahmud Çeşmesi | Bostancı | 1831/1832 | 40°57′11″K 29°05′44″D / 40.95306°K 29.09556°D / 40.95306; 29.09556 | [1] | ||
Ali Paşa Çeşmesi | Osmanağa | 1732/1733 | 40°59′28″K 29°01′33″D / 40.99111°K 29.02583°D / 40.99111; 29.02583 | [2] | ||
Ayrılık Çeşmesi | Rasimpaşa | 17. yüzyıl | 41°00′01″K 29°01′51″D / 41.00028°K 29.03083°D / 41.00028; 29.03083 | |||
Baba-Oğul Çeşmesi | Acıbadem | 1844/1845 | 41°00′05″K 29°02′25″D / 41.00139°K 29.04028°D / 41.00139; 29.04028 | [b] | [3] | |
Çatal Çeşme | Bostancı | 1550/1551 | 41°00′05″K 29°02′25″D / 41.00139°K 29.04028°D / 41.00139; 29.04028 | [4] | ||
Emine Hanım Çeşmesi | Sahrayıcedid | 1856/1857[c] | 40°59′10″K 29°04′40″D / 40.98611°K 29.07778°D / 40.98611; 29.07778 | [5] | ||
Erenköy İstasyon Çeşmesi | Erenköy | 1921/1922 | 40°57′23″K 29°05′11″D / 40.95639°K 29.08639°D / 40.95639; 29.08639 | [6] | ||
Erenköy Cami Çeşmesi | Erenköy | 1905/1906 | 40°58′19″K 29°04′37″D / 40.97194°K 29.07694°D / 40.97194; 29.07694 | [7] | ||
Fenerbahçe Çeşmesi | Fenerbahçe | 1967 | 40°58′10″K 29°02′11″D / 40.96944°K 29.03639°D / 40.96944; 29.03639 | [8] | ||
Galib Paşa Camii Çeşmesi | Caddebostan | Bilinmiyor | 40°57′57.7″K 29°04′11.3″D / 40.966028°K 29.069806°D / 40.966028; 29.069806 | [d] | [9] | |
Halid Ağa Çeşmesi | Osmanağa | 1794/1795 | 40°59′28″K 29°01′41″D / 40.99111°K 29.02806°D / 40.99111; 29.02806 | [e] | [11] | |
Hasan Rıza Paşa Çeşmesi | Caferağa | 1852/1853 | 40°59′07″K 29°01′20″D / 40.98528°K 29.02222°D / 40.98528; 29.02222 | [f] | [13] | |
Hasan Rıza Paşa Çeşmesi | Osmanağa | 1845/1846 | 40°59′22″K 29°01′40″D / 40.98944°K 29.02778°D / 40.98944; 29.02778 | [14] | ||
Hasan Hüsnü Paşa Çeşmesi | Hasanpaşa | 1899/1900 veya sonrası | 40°59′41.5″K 29°02′22.7″D / 40.994861°K 29.039639°D / 40.994861; 29.039639 | [g] | [15] | |
Hilmi Baba Çeşmesi | Merdivenköy | Haziran 1897 | 40°59′20.9″K 29°04′29.3″D / 40.989139°K 29.074806°D / 40.989139; 29.074806 | [16] | ||
Hüseyin Ağa Çeşmesi | Osmanağa | 1766/1767 | 40°59′24″K 29°01′33″D / 40.99000°K 29.02583°D / 40.99000; 29.02583 | [17] | ||
İbrahim Ağa Çeşmesi | Acıbadem | 17. yüzyıl | 41°00′05″K 29°01′54″D / 41.00139°K 29.03167°D / 41.00139; 29.03167 | [18] | ||
Kayışdağı Suyu Çeşmesi | Osmanağa | 1930 | 40°59′25.1″K 29°01′41.1″D / 40.990306°K 29.028083°D / 40.990306; 29.028083 | |||
Kayışdağı Suyu Çeşmesi | Rasimpaşa | 1930 | 40°59′35.7″K 29°01′48.8″D / 40.993250°K 29.030222°D / 40.993250; 29.030222 | [19] | ||
Kayışdağı Suyu Çeşmesi | Erenköy | 20. yüzyıl | 40°58′48.9″K 29°04′38.7″D / 40.980250°K 29.077417°D / 40.980250; 29.077417 | [20] | ||
Ladikli Ahmed Ağa Çeşmesi | Rasimpaşa | 1793/1794 | 40°59′45″K 29°01′26″D / 40.99583°K 29.02389°D / 40.99583; 29.02389 | [21] | ||
Mısırlı Osman Ağa Çeşmesi | Osmanağa | 1621/1622 | 40°59′28″K 29°01′36″D / 40.99111°K 29.02667°D / 40.99111; 29.02667 | [22] | ||
Osman Ağa Çeşmesi | Hasanpaşa | 1796/1797 | 40°59′44″K 29°02′36″D / 40.99556°K 29.04333°D / 40.99556; 29.04333 | [23][24] | ||
Selâmi Çeşme | Fenerbahçe | 1800/1801 | 40°58′32″K 29°03′07″D / 40.97556°K 29.05194°D / 40.97556; 29.05194 | [25] | ||
Sürmeli Ali Paşa Çeşmesi | Caferağa | 1693/1694 | 40°59′26″K 29°01′30″D / 40.99056°K 29.02500°D / 40.99056; 29.02500 | [26] | ||
Tuğlacıbaşı Camii Çeşmesi | Feneryolu | 1868/1869 | 40°59′04.7″K 29°02′51.8″D / 40.984639°K 29.047722°D / 40.984639; 29.047722 | |||
Yoğurtçu Çeşmesi | Osmanağa | Bilinmiyor | 40°59′01″K 29°02′00″D / 40.98361°K 29.03333°D / 40.98361; 29.03333 | [27] |
Varlığını sürdürmeyen çeşmeler
Çeşme | Fotoğraf | Mahalle | İnşa tarihi[a] | Yıkılış tarihi | Koordinatlar | Not | Kaynak |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Fenerbahçe Çeşmesi | Fenerbahçe | 1967 | 1970'ler-2006 arası | [8][28] | |||
Hacı Ömer Efendi Çeşmesi | Zühtüpaşa | 1772/1773 | 1970'ler | 40°59′12.2″K 29°02′19.5″D / 40.986722°K 29.038750°D / 40.986722; 29.038750 | [29][30] | ||
Seyyid Mustafa Efendi Çeşmesi | Erenköy | 1811/1812 | 1993 sonrası | [31] | |||
Seyyid Paşa Çeşmesi | 1863/1864 | 1945-1993 | [h] | [12][32] |
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ a b Bazı çeşme kitâbelerinde verilen inşa yılları, Hicrî ya da Rumi takvime göre olduğundan miladi takvime göre kesin olarak bilinememektedir.
- ^ 1988'de, günümüzde bulunduğu caddenin karşısından günümüzdeki konumuna taşındı.
- ^ Bu tarihin yer aldığı kitâbenin çeşmeye ait olduğu kesin değildir.[4]
- ^ Semavi Eyice'nin 1996 tarihli bir yazısına göre "20-25 yıl kadar önce" bulunduğu noktaya taşınmıştır.
- ^ Yapıldığında eski karakolun alt tarafındayken sonraki dönemde günümüzdeki konumuna taşındı.[10]
- ^ İbrahim Hilmi Tanışık'ın 1945 tarihli eserinde çeşmenin kitâbesindeki tarih hatalı bir şekilde 1280 (miladi 1864/1865) olarak verilir.[12]
- ^ Caminin yapım tarihi ise 1899 ya da 1900'de tamamlanan Hasan Paşa Camii ile birlikte yaptırılan çeşmenin günümüzde kitâbesi yoktur ve yapım tarihi bilinmemektedir.
- ^ Tanışık'ın 1945 tarihli kitabında çeşmenin var olduğundan bahsedilirken Affan'ın 1993 tarihli kitabında artık yerinde olmadığı belirtilir.
Kaynakça
- Özel
- ^ Kızılkayak 2011, s. 105.
- ^ Kızılkayak 2011, s. 69.
- ^ Kızılkayak 2011, s. 77.
- ^ a b Kızılkayak 2011, s. 81.
- ^ Kızılkayak 2011, s. 135.
- ^ Affan 1993, s. 269.
- ^ Affan 1993, s. 266.
- ^ a b Egemen 1993, s. 285.
- ^ Eyice, Semavi (1995). "Galib Paşa Camii". TDV İslâm Ansiklopedisi. 13. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 332. ISBN 9753894406. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2023.
- ^ Tanışık 1945, s. 392.
- ^ Eyice, Semavi (1997). "Hâlid Ağa Çeşmeleri" (PDF). TDV İslâm Ansiklopedisi. 15. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 282-283. ISBN 9753894422. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Mart 2021.
- ^ a b Tanışık 1945, s. 452.
- ^ Kızılkayak 2011, ss. 101-102.
- ^ Ertuğ 2006a, s. 150.
- ^ Doğan, Sema (1997). "Hasan Paşa Camii". TDV İslâm Ansiklopedisi. 16. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 344. ISBN 9753894430. 27 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2023.
- ^ Tanman, Baha (1992). "İstanbul Merdivenköyü'ndeki Bektaşi Tekkesi'nin "Meydan Evi" hakkında". İstanbul Yazıları. Turing ve Otomobil Kurumu. ss. 318, 329. ISBN 9757641154.
- ^ Ertuğ 2006a, s. 164.
- ^ Kızılkayak 2011, s. 137.
- ^ Atılgan, Arif (5 Temmuz 2020). "Kayışdağı Çeşmesi". 18 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2023.
- ^ Ertuğ 2006b, s. 201.
- ^ Kızılkayak 2011, s. 85.
- ^ Tanışık 1945, ss. 264, 266.
- ^ Kızılkayak 2011, s. 115.
- ^ "Babüssaade ağası Osman Ağa Çeşmesi". Osmanlı Kitabeleri Projesi. 27 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2021.
- ^ Kızılkayak 2011, s. 119.
- ^ Kızılkayak 2011, s. 123.
- ^ Affan 1993, s. 830.
- ^ Ertuğ 2006b, s. 154.
- ^ Tanışık 1945, s. 372, 374.
- ^ Egemen 1993, s. 685.
- ^ Affan 1993, s. 642.
- ^ Affan 1993, s. 747.
- Genel
- Kızılkayak, Görkem, (Ed.) (Aralık 2011). Kadıköy Çeşmeleri. Kadıköy Belediyesi.
- Egemen, Affan (Ekim 1993). İstanbul'un Çeşme ve Sebilleri. İstanbul: Arıtan Yayınevi.
- Tanışık, İbrahim Hilmi (1945). İstanbul Çeşmeleri. 2. İstanbul: Maarif Matbaası.
- Ertuğ, Necdet, (Ed.) (2006a). İstanbul Tarihî Çeşmeler Külliyatı. 2. İstanbul: İSKİ Genel Müdürlüğü. ISBN 9789944100335.
- Ertuğ, Necdet, (Ed.) (2006b). İstanbul Tarihî Çeşmeler Külliyatı. 3. İstanbul: İSKİ Genel Müdürlüğü. ISBN 9789944100335.