Barbara Nowacka

Barbara Nowacka
Ilustracja
Barbara Nowacka (2023)
Data i miejsce urodzenia

10 maja 1975
Warszawa

Minister edukacji
Okres

od 13 grudnia 2023

Przynależność polityczna

Inicjatywa Polska

Poprzednik

Krzysztof Szczucki[a]

Przewodnicząca Inicjatywy Polska
Okres

od 4 czerwca 2019[b]

Przynależność polityczna

Inicjatywa Polska

Współprzewodnicząca Twojego Ruchu
Okres

od czerwca 2015
do czerwca 2017

Przynależność polityczna

Twój Ruch

Następca

Marzenna Karkoszka

Faksymile
Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Zasługi (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Wiadomości w Wikinews
Strona internetowa
Barbara Nowacka i Irek Grin na Festiwalu Góry Literatury (2024)

Barbara Anna Nowacka (ur. 10 maja 1975 w Warszawie[1]) – polska polityczka i działaczka feministyczna, z wykształcenia informatyczka. W latach 2015–2017 współprzewodnicząca partii Twój Ruch, od 2016 liderka Inicjatywy Polska, od 2019 posłanka na Sejm IX i X kadencji, od 2023 minister edukacji w trzecim rządzie Donalda Tuska.

Życiorys

Rodzina i życie prywatne

Jest wnuczką Witolda Nowackiego[2]. Jej matka Izabela Jaruga-Nowacka zajmowała się działalnością polityczną, pełniła m.in. funkcję ministra i wicepremiera; zginęła w 2010 w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku. Jej ojciec Jerzy Nowacki został rektorem Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych. Jako nastolatka brała udział w realizacji programu telewizyjnego dla młodzieży 5-10-15.

Pod koniec lat 90. przez trzy lata była związana z Adrianem Zandbergiem[3]. Później związana z Maciejem[4], z którym ma syna i córkę[5][6].

Wykształcenie i działalność zawodowa

Absolwentka VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1994)[7][8]. W 2006 uzyskała tytuł zawodowy inżyniera w zakresie informatyki w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych, a w 2013 tytuł zawodowy magistra na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. W 2014 została absolwentką studiów typu MBA we Francuskim Instytucie Zarządzania[9]. Zawodowo związała się z uczelnią zarządzaną przez ojca – objęła stanowisko jej kanclerza[5].

Działalność społeczna i polityczna

Od 1993 działała w telefonie zaufania prowadzonym przez Federację na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Była członkinią (od 1997) i od 2000 wiceprzewodniczącą młodzieżówki Unii Pracy (Federacji Młodych UP), w latach 2001–2005 należała do samej UP. W 2005 była współzałożycielką Młodych Socjalistów. Zasiadła wówczas też w radzie krajowej założonej przez jej matkę partii Unia Lewicy III RP[10], z której wystąpiła w 2006. Po śmierci matki w 2010 została współzałożycielką i wiceprezesem zarządu Fundacji im. Izabeli Jarugi-Nowackiej[11].

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w maju 2014 bez powodzenia ubiegała się o mandat eurodeputowanej, otwierając listę Europy Plus w okręgu lubelskim (uzyskała 10 290 głosów)[12]. W lipcu stanęła na czele think tanku Twojego Ruchu „Plan Zmian”, a w listopadzie tego samego roku wstąpiła do TR[5]. Od czerwca 2015 kierowała zespołem mającym przygotować komitet wyborczy ugrupowań lewicowych w wyborach parlamentarnych[13]. W tym samym miesiącu została współprzewodniczącą Twojego Ruchu, dołączając do Janusza Palikota po wprowadzeniu do statutu tej partii parytetowego przywództwa[14].

W wyborach parlamentarnych w 2015 była liderką koalicji wyborczej Zjednoczona Lewica i jej kandydatką do Sejmu w okręgu warszawskim. Zdobyła 75 813 głosów, lecz nie uzyskała mandatu, ponieważ ZL nie przekroczyła progu wyborczego[15]. W lutym 2016 współtworzyła stowarzyszenie Inicjatywa Polska, którego została przewodniczącą[16][17].

W grudniu 2016 amerykańskie czasopismo „Foreign Policy” umieściło Barbarę Nowacką (wraz z Agnieszką Dziemianowicz-Bąk) na liście FP Top 100 Global Thinkers, uzasadniając to ich udziałem w organizacji czarnego protestu przeciwko projektom zaostrzenia prawa antyaborcyjnego w Polsce[18]. W styczniu 2017 wraz z komitetem inicjatywy ustawodawczej „Ratujmy Kobiety” otrzymała międzynarodową nagrodę „Dla wolności kobiet” im. Simone de Beauvoir „za działania w ochronie praw kobiet i sprzeciwu wobec próbom wprowadzenia całkowitego zakazu aborcji”[19]. W czerwcu 2017 wystąpiła z Twojego Ruchu[20]. W lipcu 2017 została pełnomocniczką komitetu „Ratujmy Kobiety 2017”, postulującego projekt ustawy m.in. liberalizującej ustawodawstwo dotyczące aborcji[21] i wprowadzającej ograniczenia w organizowaniu zgromadzeń przeciwnych ustawie[22].

We wrześniu 2018 przystąpiła wraz ze swoim stowarzyszeniem do Koalicji Obywatelskiej[23]. W czerwcu 2019 Inicjatywa Polska została zarejestrowana jako partia polityczna, w której Barbara Nowacka objęła funkcję przewodniczącej[24]. W wyborach parlamentarnych w 2019 otwierała listę Koalicji Obywatelskiej w okręgu gdyńskim. Uzyskała mandat posłanki IX kadencji, otrzymując 88 833 głosy[25]. Zdobyła wówczas najlepszy wynik indywidualny w okręgu, pokonując startującego z pierwszego miejsca PiS[26] Marcina Horałę o ponad 2,5 tysiąca głosów[27]. W wyborach w 2023 z powodzeniem ubiegała się o poselską reelekcję, otrzymując 139 524 głosów (co ponownie stanowiło najlepszy indywidualny wynik w okręgu gdyńskim)[28].

12 grudnia 2023 Sejm X kadencji wybrał ją na urząd ministra edukacji w trzecim rządzie Donalda Tuska[29][30]. Następnego dnia została przez prezydenta RP Andrzeja Dudę powołana na to stanowisko[31]. W styczniu 2024 została powołana przez prezydenta w skład Rady Dialogu Społecznego[32].

Poglądy

Barbara Nowacka deklaruje się jako ateistka[33], zwolenniczka prawa do aborcji[2], a także finansowania przez państwo zapłodnienia pozaustrojowego, dostępnego również dla samotnych kobiet[34]. Opowiada się za przyznaniem parom jednopłciowym prawa do adopcji dzieci[35]. Przyczyn postaw rasistowskich i uprzedzeń ksenofobicznych upatruje w nierównościach społecznych[36]. Opowiedziała się za ograniczeniem liczby finansowanych ze środków publicznych godzin nauczania religii w polskich szkołach z dwóch do jednej w tygodniu[37].

Wyniki wyborcze

Wybory Komitet wyborczy Organ Okręg Wynik
2014 Europa Plus Twój Ruch Parlament Europejski VIII kadencji nr 8 10 290 (2,58%)N[12]
2015 Zjednoczona Lewica SLD+TR+UP+PPS+Zieloni Sejm VIII kadencji nr 19 75 813 (6,92%)N[15]
2019 Koalicja Obywatelska Sejm IX kadencji nr 26 88 833 (15,30%)T[25]
2023 Sejm X kadencji 139 524 (20,43%)T[28]

Odznaczenia

Uwagi

  1. Krzysztof Szczucki był ministrem edukacji i nauki.
  2. Data rejestracji partii politycznej. Od 2016 przewodnicząca stowarzyszenia Inicjatywa Polska.

Przypisy

  1. Barbara Nowacka. mamprawowiedziec.pl. [dostęp 2015-09-30].
  2. a b Barbara Nowacka: „Waleczna jestem”. gala.pl, 13 lutego 2015. [dostęp 2015-06-20].
  3. Adrian Zandberg był w związku z Barbarą Nowacką. Posłanka pomogła mu znaleźć pracę. plejada.pl, 29 listopada 2023. [dostęp 2024-01-17].
  4. Monika Tutak-Goll: Barbara Nowacka: Jestem gotowa. wyborcza.pl, 7 kwietnia 2014. [dostęp 2015-06-20].
  5. a b c O mnie. barbaranowacka.eu. [dostęp 2015-07-17].
  6. Iwona Góralczyk: Barbara Nowacka i jej styl – prywatne zdjęcia. pomorska.pl, 11 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-17].
  7. Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1994. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2024-05-01].
  8. Znani absolwenci. reytan.edu.pl. [dostęp 2024-05-01].
  9. Strona sejmowa posła IX kadencji. [dostęp 2021-03-05].
  10. Rada Krajowa. unia-lewicy.org.pl. [dostęp 2015-11-22].
  11. Fundacja im. Izabeli Jarugi-Nowackiej (KRS: 0000380088). Krajowy Rejestr Sądowy. [dostęp 2023-11-17].
  12. a b Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2015-06-20].
  13. Po spotkaniu w OPZZ: Szansa na koalicyjny komitet lewicy, Nowacka dla 300: „To przełom”. 300polityka.pl, 17 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-20].
  14. Barbara Nowacka współprzewodniczącą Twojego Ruchu. tvn24.pl, 20 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-20].
  15. a b Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-10-27].
  16. Powstało nowe lewicowe stowarzyszenie Inicjatywa Polska. Wśród założycieli Nowacka, Joński, Rozenek. wyborcza.pl, 20 listopada 2015. [dostęp 2015-05-18].
  17. Inicjatywa Polska (KRS: 0000678309). Krajowy Rejestr Sądowy. [dostęp 2023-11-17].
  18. Global Thinkers 2016: the challengers: Agnieszka Dziemianowicz-Bak and Barbara Nowacka. foreignpolicy.com, 12 grudnia 2016. [dostęp 2016-12-12]. (ang.).
  19. Francuzi honorują Polki. Barbara Nowacka i Komitet Ratujmy Kobiety z prestiżową nagrodą. onet.pl, 9 stycznia 2017. [dostęp 2017-01-26].
  20. Nowacka tłumaczy, dlaczego odeszła z Twojego Ruchu. wp.tv, 16 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-16].
  21. „Ratujmy kobiety 2017” zbiera podpisy pod projektem liberalizującym przepisy o aborcji. pap.pl, 3 sierpnia 2017. [dostęp 2022-03-24].
  22. Komitet Inicjatywy Ustawodawczej Ratujmy Kobiety 2017: Projekt. ratujmykobiety.org.pl. [dostęp 2018-01-16].
  23. Renata Grochal: W „Newsweeku”: To Robert Biedroń wepchnął Barbarę Nowacką w objęcia Grzegorza Schetyny. newsweek.pl, 16 września 2018. [dostęp 2018-09-17].
  24. Inicjatywa Polska partią polityczną!. ipl.org.pl, 12 czerwca 2019. [dostęp 2019-07-02].
  25. a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-14].
  26. Nowacka (KO) wygrała z Horałą (PiS) i Senyszyn (SLD). niezalezna.pl, 15 października 2019. [dostęp 2019-10-16].
  27. Wyniki wyborów parlamentarnych 2019 do Sejmu – okręg gdyńsko-słupski. Kto zostanie posłem Sejmu RP IX kadencji?. gp24.pl, 14 października 2019. [dostęp 2019-10-16].
  28. a b Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-17].
  29. Druk nr 96: Przedstawiony przez Prezesa Rady Ministrów wniosek w sprawie wyboru członków Rady Ministrów. sejm.gov.pl, 12 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-13].
  30. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 grudnia 2023 r. w sprawie wyboru w skład Rady Ministrów (M.P. z 2023 r. poz. 1381).
  31. Prezydent powołał Premiera oraz Radę Ministrów. prezydent.pl, 13 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-13].
  32. Karolina Gawot: Prezydent powołał ministrów do Rady Dialogu Społecznego. interia.pl, 30 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-30].
  33. Barbara Nowacka: Jestem ateistką. racjonalista.tv, 23 maja 2014. [dostęp 2023-12-16].
  34. Barbara Nowacka: in vitro powinno być dostępne dla samotnych kobiet. polskieradio.pl, 10 marca 2015. [dostęp 2015-06-20].
  35. Wisiałam na krzyżu z dolara. rp.pl, 6 lutego 2015. [dostęp 2015-06-20].
  36. Barbara Nowacka. O nierównościach społecznych i rasizmie. „Nigdy Więcej”. nr 22, 2016. ISSN 1428-0884. [dostęp 2016-11-27]. 
  37. Waldemar Stelmach: Nowacka o lekcjach religii: Dwie godziny to jest przesada. rmf24.pl, 13 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-16].
  38. Barbara Nowacka odznaczona francuskim Orderem Narodowym Zasługi. „Wyróżnia się Pani odwagą”. dziennik.pl, 1 października 2020. [dostęp 2020-10-01].
  • p
  • d
  • e
  • kursywa – ministrowie odwołani przed końcem istnienia rządu
  • ISNI: 0000000113117847
  • VIAF: 761147967343884200009
  • PLWABN: 9810700973905606
  • NUKAT: n2018082579